مراقبت از کودک و کنترل او در استفاده صحیح از موبایل و تبلت و به طور کلی دنیای دیجیتال و مجازی این روزها یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که والدین با آن مواجه هستند. در این مطلب « ویزور » به نکاتی می‌پردازیم که به پدر و مادر کمک می‌کند تا استفاده کودکان خود از فضای دیجیتال را مدیریت کنند. با ما همراه باشید…
امروزه کودکان با دنیای دیجیتال بزرگ می‌شوند؛ به تماشای آنلاین کارتون می‌پردازند، از خودشان و دیگران عکس می‌گیرند و در گالری گوشی یا تبلت سرک می‌کشند. این موضوع باعث شده تا لازم باشد به آنها یاد بدهیم که هنگام استفاده از دنیای دیجیتال و مجازی چطور سلامت روانی و امنیت خود را به خطر نیاندازند. در این میان پدر و مادرها نقشی بسیار اساسی دارند. باید قبول کنیم که نمی‌توان جلوی استفاده کودکان از فضای دیجیتال مثل تبلت و موبایل را به طور کامل گرفت. از این گذشته نباید فراموش کنیم که این تجهیزات دیجیتال مزایای بسیاری هم دارند که می‌توان جهت پیشرفت کودک از آنها استفاده کرد. اما این امر تنها با مدیریت درست والدین ممکن است. در ادامه به نکاتی می‌پردازیم که پدر و مادرها برای مراقبت از کودک خود در دنیای دیجیتال باید بدانند.
یک برنامه مشخص برای استفاده اعضای خانواده از رسانه‌های دیجیتال طراحی کنید
موبایل و تبلت و به طور کلی رسانه های دیجیتال باید در خدمت ارزش‌های خانواده و روش‌های تربیتی شما باشند. اگر از این وسایل و رسانه‌ها هوشمندانه و به‌طور مناسب استفاده کنید می‌توانند موجب افزایش کیفیت زندگی روزانه شما شوند. اما در غیر این صورت ممکن است رسانه‌های دیجیتال جایگزین مسائل بسیار مهمی مثل روابط رو در رو گردد که روابط خانوادگی و اجتماعی شما و کودک شما را با تهدید جدی مواجه کند.
پس برای کودک خود (و حتی خودتان) یک برنامه زمان‌بندی شده طراحی کنید که در آن، زمان‌هایی که نمی تواند از رسانه‌های دیجیتال استفاده کند مشخص شود. مثلا زمان خوردن غذا، یک ساعت قبل از رفتن به رختخواب و مواردی از این دست. از روش‌های خلاقانه برای مجاب کردن کودک خود استفاده کنید تا راحت‌تر با این برنامه کنار بیاید.
با تکنولوژی مثل دیگر ابعاد زندگی کودک خود رفتار کنید
برای تربیت کودک خود در مواجهه با دنیای دیجیتال و مجازی، از همان سبک تربیتی استفاده کنید که در دنیای واقعی استفاده می‌کنید. برای مراقبت از کودک خود برای او محدودیت‌های منطقی ایجاد کنید. دوستان کودک خود را همانطور که در دنیای حقیقی می‌شناسید در دنیای مجازی هم بشناسید. دقت کنید که کودک شما از چه نرمافزارها، سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کند و به طور کلی در فضای آنلاین چه کارهایی انجام می‌دهد.
کودک خود را تنها نگذارید
کودک خود را هنگام تماشای صفحه نمایش تنها نگذارید. با کودک خود کارتون ببینید، بازی کنید و در مورد تصاویری که می‌بیند با او گفتگو کنید. این کار باعث تقویت روابط اجتماعی و همچنین یادگیری او می‌شود. هنگام فیلم و کارتون دیدن از تجربیات خود بگوئید و سعی کنید نکات آموزشی و تربیتی خود را هنگام تماشای صحنه‌های مرتبط به کودک منتقل کنید. فقط از دور مواظب کودک خود نباشید، با او تعامل داشته باشید تا بتوانید درک درستی از زندگی دیجیتال او داشته و جزئی از آن باشید.
برای کودک خود الگو باشید
حتما این جمله کلیشه‌ای را شنیده‌اید که کودکان آینه پدر و مادر هستند. در دنیای دیجیتال و مجازی هم همین‌طور است! کودکان شما را می‌بینند و از نحوه استفاده شما از دنیای دیجیتال الگو می‌گیرند. پس مواظب باشید که چقدر غرق در دنیای مجازی شده‌اید. برای کودک خود وقت بگذارید. به اندازه کافی گوشی و تبلت را کنار بگذارید و به جای اینکه همواره به یک صفحه نمایش خیره شوید کودک خود را بغل کنید، با او بازی‌های واقعی و جذاب بکنید و محبت مستقیم خود را از او دریغ نکنید. هرگز اهمیت ارتباط رو در رو را فراموش نکنید و مدام با فرزندتان حرف بزنید. این کار برای افزایش مهارت‌های اجتماعی و زبانی او بسیار بسیار مهم است.
رده سنی کودک خود را در نظر بگیرید
حتما شما هم شنیده‌اید که شخصیت انسان در سال‌های اولیه کودکی شکل می‌گیرد. این را هم بدانید که هر سال از این چند سال اولیه با هم متفاوت هستند. به عنوان مثال نوع کارتونی که یک کودک ۳ ساله باید تماشا کند با کارتونی که یک کودک ۶ ساله یا ۸ ساله می‌بیند باید متفاوت باشد؛ چرا که کودکان در سنین مختلف درک متفاوتی از محیط پیرامون خود دارند. در این زمینه می‌توانید از رسانه‌های تخصصی کودک کمک بگیرید. به عنوان مثال تماشای آنلاین کارتون و انیمیشن با ویزور این امکان را به شما می‌دهد که به محتوای تخصصی کودکان زیر ۶ سال دسترسی داشته باشید و بتوانید کارتون‌ها را متناسب با سن کودک خود انتخاب کنید.
در خانه محیط‌های بدون تکنولوژی ایجاد کنید
تکنولوژي را به همه جای خانه‌تان راه ندهید! در خانه‌تان محیط‌های تکنولوژی ممنوع مشخص کنید؛ مثل آشپزخانه، میز غذا و اتاق خواب کودک. اگر تلویزیون تماشا نمی‌کنید آن را خاموش کنید. صدای تلویزیون می‌تواند توجه کودک را به خود جلب کند و ناخودآگاه او را تحت تاثیر قرار دهد و بهه این ترتیب ارتباط رو در روی شما و فرزندتان را کاهش دهد. شارژ وسایل دیجیتال را آخر شب انجام دهید به طوری که زمان خواب کودک نیاز به شارژ داشه باشد. به این ترتیب دسترسی کودک در زمان خواب به تکنولوژی محدود می‌شود. وسایل دیجیتال را دور از محیط خواب کودک خود شارژ کنید که مزاحم خواب او نشود. این کارها باعث افزایش صمیمیت خانوادگی، عادات غذایی سالم‌تر و خواب بهتر می‌شود و به سلامت روحی و جسمی شما و کودکتان کمک می‌کند.
اجازه ندهید تکنولوژی فقط روشی برای ساکت کردن کودک شما باشد
گوشی، تبلت، تلویزیون و تماشای فیلم و کارتون می‌تواند روش کاملا موفقی برای آرام وساکت کردن کودک باشد. اما این روش نباید تنها روشی باشد که آنها یاد می‌گیرند با آن آرام شوند. کودک شما باید یاد بگیرد که چگونه احساسات خود را شناسایی و کنترل کند؛ باید یاد بگیرد که چطور با بازی‌ها و اسباب بازی‌های ساده خودش را آرام و خوشحال کند؛ باید بتواند در مورد چیزی که باعث ناراحتی و بی‌تابی‌اش شده با پدر و مادر خود حرف بزند و با گفتگو مشکلش را حل کند. از گوشی و تبلت فقط به عنوان یک مسکن موقت استفاده نکنید چرا که در بلند مدت کودک شما با مشکلات رفتاری مواجه خواهد شد. به جای آن با یک برنامه درست و در زمان‌های درست از گوشی و تبلت برای رشد توانایی‌های او استفاده کنید.
از نرم افزارهای تخصصی کودک استفاده کنید
چندین هزار نرم‌افزار مخصوص کودکان وجود دارد اما کمی تحقیق می‌توان فهمید که خیلی از آنها کیفیت لازم را ندارند. اما نرم افزارهای باکیفیت زیادی وجود دراند که در زمینه‌های مختلفی مثل آموزش و سرگرم کردن کودکان می‌توانند به خوبی به شما کمک کندد و خیالتان راحت باشد که این نرمافزارها به صورت تخصصی برای کودک طراحی شده و برای فرزندتان مفید خواهدد بود. به عنوان مثال نرم افزارهایی نظیر اپلیکیشن‌های آموزشی در یادگیری دروس و همچنین زبان خارجی و رنگ‌آمیزی به کودکان کمک می کنند. نرم افزارهای سرگرمی مثل تماشای آنلاین کارتون و انیمیشن و پخش قصه ولالایی هم می‌توانند با محتوای تخصصی و بی‌خطر برای کودکان آنها را سرگرم کند.
یادتان باشد بچه‌ها بچگی می‌کنند، اما مواظب باشید!
همانطور که در دنیای واقعی گاهی بچه‌ها اشتباه می‌کنند و از آنها بچگی سر می‌زن در نیای دیجیتال هم همین‌طور است. ممکن است اشتباه کنند و مثلا برای مخاطبین شما پیام اشتباه بفرستند و یا از کاربردهایی که مناسب آنها نیست استفاده کنند. در این موارد با آنها برخورد خشن نداشته باشید و سعی کنید و با مهربانی و همدلی به آنها بیاموزید که به شیوه صحیح از گوشی و تبلت و تلویزیون استفاده کنند. اما مراقب باشید! بعضی از این اشتباهات قابل چشم‌پوشی نیستند و می‌توانند آسیب جدی به کودک وارد کنند.
مواردی نظیر استفاده از محتوای جنسی و یا چت کردن با غریبه‌ها و یا ارسال تصاویر کاملا خصوصی برای دیگران باید خط قرمز شما باشند. پس به دقت نحوه استفاده کودک خود از تجهیزات دیجیتال را رصد کنید و سعی کنید مواظب باشید تا دچار سوءاستفاده از آنها نشوند. در مواردی که احساس کردید کودکتان در این زمینه از کنترل شما خارج شده است، حتما برای مراقبت از کودک خود از یک متخصص مثل مشاور کودک کمک بگیرید.
حرف آخر
کودکی حساس‌ترین دوره زندگی هر فرد است. امروزه که دنیای دیجیتال جزئی از زندگی ما شده باید توجه ویژه‌ای به بازتاب آن در زندگی کودک خود داشته باشیم و برای مراقبت از کودک از نرمافزارها و محتوای تخصصی کودک برای فرزندان خود استفاده کنیم. امیدواریم نکاتی که در این مطلب در مورد مدیریت کودکان و دنیای دیجیتال مطرح کردیم به شما در تربیت فرزندانی شاد و سالم کمک کند.
